Giống như các kì thi kiểm tra trình độ tiếng Anh Toefl hay Toeic, kì thi kiểm tra năng lực tiếng Nhật do Hiệp hội hỗ trợ giáo dục quốc tế Nhật Bản tổ chức nhằm để đánh giá trình độ tiếng Nhật của những người không nói tiếng Nhật với đối tượng hướng đến tất cả mọi người trên toàn thế giới.

Đây là kì thi kiểm tra năng lực tiếng Nhật chính thống, được gọi tắt là JLPT (Japanese Language Proficiency Test), tiếng Nhật là 日本語能力試験, được chia làm 5 cấp độ từ dễ đến khó gọi tên là N5, N4, N3, N2, N1. (Trước đây là 4 cấp độ 4-kyu, 3-kyu, 2-kyu, 1-kyu nhưng đã được cải tiến từ năm 2010). Kì thi gồm có hai phần: thi viết và thi nghe. Đề thi viết tùy theo cấp độ bao gồm các mục về ngữ pháp, chữ Hán, từ vựng. Đề thi nghe bao gồm nhiều câu hỏi kiểm tra khả năng nghe hiểu tiếng Nhật và trả lời câu hỏi theo nội dung bài nghe. Theo chương trình thi mới thì năng lực tiếng Nhật đòi hỏi cho các cấp bậc thi như sau.
N1 (bậc cao nhất): Có khả năng nghe hiểu, lý giải tiếng Nhật ở phạm vi nội dung rộng.
N2: Hiểu và nắm vững tiếng Nhật ở mức độ sử dụng hàng ngày.
N3: Hiểu tiếng Nhật ở mức độ sử dụng hàng ngày.
N4: Hiểu và nắm vững tiếng Nhật mức độ cơ bản.
N5: Hiểu tiếng Nhật mức độ cơ bản.
Kỳ thi được tổ chức hai năm một lần, lần thứ nhất vào khoảng đầu tháng 7 và lần hai vào khoảng đầu tháng 12. Thời gian gửi đơn đăng kí tham gia thường trước khi kì thi diễn ra 2 đến 3 tháng. Đơn đăng kí tham gia (500 yên) được bán rộng rãi ở khắp các tiệm sách trên toàn quốc, hoặc trong các trường học. Để đăng kì tham gia dự thi, các bạn cần mua đơn đăng kì tham gia nói trên, và sau đó trả tiền lệ phí dự thi (5500 yên) qua đường bưu điện. Kết quả thi (đậu / rớt) sẽ được báo theo đường bưu điện sau khi kì thi diễn ra hai tháng. Nếu đậu bạn sẽ được nhận giấy chứng nhận đã độ kì thi kiểm tra năng lực tiếng Nhật ở cấp độ mà mình dự thi, và giấy chứng nhận này không có giới hạn về thời gian như các kì thi tiếng Anh Toeic và Toefl.
Vì đây là cuộc thi kiểm tra năng lực tiếng Nhật chính thống được tổ chức đồng thời trên toàn thế giới (năm 2010 là 58 quốc gia, lãnh thổ) nên bằng chứng nhận kết quả cuộc thi được xem như là một trong những văn bản có giá trị chính thống khi nộp đơn xin nhập học, đi xin việc, xin học bổng … ở Nhật Bản đối với người nước ngoài. Ngoài ra đây cũng là kì thi để kiểm tra năng lực tiếng Nhật bản thân một cách toàn diện đối với người nước ngoài học tiếng Nhật. Các bạn đang học tiếng Nhật và có ý muốn du học Nhật Bản, hay đi làm việc tại Nhật Bản nếu có điều kiện nên thi để thử sức nhé.